In: InZicht 13 nr. 4 (november 2011), p. 33-34
Naast het onderricht in Advaita heeft Douwe Tiemersma ook steeds les gegeven in yoga en meditatie. Nooit heeft hij er een misverstand over laten bestaan dat hij dat doet in het kader van een bevrijdingsweg: om bij te dragen aan de realisatie van non-dualiteit.
Een heel aantal jaren heeft Tiemersma een bijscholingscursus Chakrayoga voor yogadocenten gegeven. Nu is een boek verschenen met dezelfde titel op basis van het cursusboek waarin de ervaring met het geven van de cursus en de uitwerking op de deelnemers is verwerkt.
Al meteen in het voorwoord wordt de relatie duidelijk gemaakt tussen de directe weg van het onmiddellijke inzicht en het werken met energieën. Voor veel mensen is het inzicht in wat men werkelijk is niet zó duidelijk, dat het zelfzijn volledig openbreekt. De identificatie met de verschillende subtiele lagen van de levensenergieën kan taai zijn. Dan is het tijdelijk beoefenen van energetische yoga een nuttig hulpmiddel om deze vastzittende energieën bewust te worden en ze vervolgens te laten ontplooien en los te laten. Als de energieën heel ruim en ijl zijn geworden in de oneindige bewustzijnsruimte is het gemakkelijker zich te realiseren dat het zelfzijn vrij is van energetische beperkingen. In het boek gaat het er steeds om zich bewust te zijn van wat zich aan energetische verschijnselen voordoet. De kennis van en het laten ontplooien van de energieën staat in dienst van de realisatie dat je altijd al vrij bent en één bent met deze energieën. Om deze reden is het zinvol dit boek onder de aandacht te brengen in een tijdschrift als InZicht.
In grote lijnen wordt in dit doe-boek met veel oefeningen een traditionele aanpak gevolgd. Er wordt gebruik gemaakt van noties en termen uit de tantristische traditie en in het bijzonder de chakrayoga, maar er wordt geen systeem gepresenteerd. Het gaat om de eigen actuele ervaring en inzicht.
Er zal veel zijn in deze benadering dat vertrouwd is voor mensen die een basiskennis hebben van deze zaken. Maar men zal niet veel aantreffen over de relatie van chakra’s met de fysiologie of de ontwikkeling van energieën ten behoeve van een verbetering van het leven. Ook wat betreft de traditioneel aan de chakra’s toegeschreven kwaliteiten en de chakraleer in psychologische zin is in het boek weinig vinden, slechts dan als dat voor de eigen ervaring relevant is.
Het boek ziet er zeer verzorgd uit. De poëtische teksten met ervaringen van Tiemersma en de citaten uit de verschillende tradities dragen ertoe bij dat het boek aantrekkelijk is. De verhelderende tekeningen ondersteunen de aanwijzingen en oefeningen
Na de inleidende hoofdstukken wordt aan ieder van de traditionele chakra’s een hoofdstuk gewijd. Opvallend is dat de volgorde waarin Tiemersma ze behandelt afwijkt van de gebruikelijke: hij begint met het voorhoofdchakra. Dat is om didactische redenen: de ontwikkeling van een scherpe blik is belangrijk voor wat volgt en bij de hedendaagse westerse mensen is daar het bewustzijn meestal het grootst. Vervolgens behandelt hij de chakra’s naar beneden tot aan het basischakra. Na een hoofdstuk over de beweging van de energieën naar boven en naar beneden volgt de behandeling van het kruinchakra..
De hoofdstukken over de verschillende chakra’s zijn op de dezelfde wijze opgebouwd. Stap voor stap raakt men door de oefeningen te doen bekend met de energie van een chakra, leert die te zuiveren, te concentreren, stil te leggen en te ontplooien. Men leert het subtiele lichaam kennen en bevrijding te laten ontstaan, als zelfzijn en energieën die zich kosmisch hebben ontplooid tenslotte samenvallen.
Het laatste hoofdstuk gaat over bevrijding op alle niveaus: door de ervaringskennis van de verschillende energieën kunnen ze worden losgelaten: als men alles is en tegelijk niets, dan is er vrijheid in het leven.
Voor mensen die actief chakrayoga willen gaan beoefenen kan het boek van groot nut zijn. Wel zal men al ervaring met yoga en pranayama moeten hebben en een notie waar bevrijding om gaat. Tevens zal men zich steeds weer scherp bewust moeten zijn van de eigen oriëntatie. Als men bereid is om met de vereiste precisie de oefeningen een tijd lang te doen, kan men gaandeweg veel kennis en inzicht opdoen over het zelf, de energieën en de dynamiek van beiden. Zonder twijfel is deze ervaringskennis een grote bijdrage aan de realisatie en bevrijding.
Patricia van Bosse
