Discussiemiddag op een Albeda college op Goeree Overflqkkee. Thema Vrijheid

Samenvatting door Pia de Blok
Aanwezigen in het forum:
1 Pia de Blok. Advaita Vedanta,  oosterse filosofie
2 Dhr. Fris. Docent aan de Islamitische Universiteit Rotterdam en Iman Justitie ( nu gepensioneerd)
3 Dominee Rob Dekker. Docent Hoge school Holland
4 Sibylle Eijs. Humanistisch onderwijzeres
5 Coert Meijer. Pastoor werkzaam op het eiland
En ongeveer 100 leerlingen
De middag bestond uit een discussie met de leerlingen a la Het Lagerhuis.
Het thema was: Vrijheid, Samenleven en Samenwerken
De leden van het forum kregen 5 minuten om hun stelling uit te leggen, daarna werden de leerlingen gevraagd te stemmen. Als zij een blauw briefje omhoog hielden: mee eens. Of een oranje: niet mee eens.
De stellingen van de aanwezigen waren:
1 Onmogelijkheid is een mogelijkheid
2 Absolute vrijheid bestaat niet
3 Vrijheid van meningsuiting
4 Ambtenaren mogen homohuwelijken sluiten
5 Vrijheid is niet dat je kan doen wat je wilt maar is het recht om goed te doen.
Samenvattingen forum:
Advaita Vedanta (Pia): Het gaat hier over de zoektocht van de mens naar het innerlijk, de Kern van zichzelf ‘ Wie ben ik.’ En naar de Werkelijkheid die dit alles mogelijk maakt, wat was er voor de wereld en voor het hiernamaals. Vanuit de oudste geschriften die de mens kent: de Veda’s, die voorafgaan aan het hindoeïsme en Boeddhisme. Via zelfkennis- verwerving naar de Ware Aard.
Het gaat hier om het herkennen van de kern van jezelf die ook de kern van de ander is. Die kern is Vrijheid; vrede en geluk. Het woord a-dvaita betekent niet tweeheid.
In de Rig Veda staat: ‘ En er is de Liefde zonder vorm; de kern van je eigen Zelf.’
Wat is het belangrijkste in de christelijke visie, wat zei Jezus? Jezus zei’ Heb Uw naaste lief als uZelve.’ Dit alles is toe te passen vanuit de Advaita:
1. Omdat je in Wezen ook de ander bent ( het uit zich alleen maar door schijnbaar verschillende vormen.)
2. Van daaruit is er respect voor de ander en geweldloosheid. Een voorbeeld daarvan is Ghandi, ‘ Je gaat niet mee met geweld.’ Ook Martin Luther King en de Dalai Lama lieten en laten zien wat geweldloosheid betekent.
Omgaan met de ander vanuit Advaita: Wie is die ander? Je kunt zien dat je dezelfde kern hebt, we hebben dezelfde oorsprong. Er is geen gescheidenheid, alleen uiterlijke- en denkverschillen. Jezus zei ook: ’Het Koninkrijk van God ligt binnen in jezelf.’ En: ‘Ken Uzelve’ . Dit is een toegang tot nadenken over zelf-zijn. En dan het ook toepassen. Keer terug naar jezelf: Eenheid zit in je, niet buiten je.
 Advaita laat zien dat je allen bent als één klomp goud, waaruit allerlei sieraden gemaakt zijn. Elk mens is eigenlijk als een sieraad.
‘Ik heb eigenlijk niets meer te zeggen nu.’
Stelling 1 Onmogelijkheid is een mogelijkheid
Zolang er vrijheid bestaat, bestaat er ook gevangenschap. Advaita wil zeggen, richt je naar Datgene wat vooraf gaat aan vrijheid en gevangenschap. Voorafgaand aan goed en kwaad. Richt je naar de Kern van jezelf. Die kern is ook Vrij-Zijn, is ook Goed.
Ik zie hier een spandoek hangen waarop staat Vrijheid is Blijheid. Zo is dat.
Moslim, Dhr. Fris
Oorspronkelijke bedoeling is om vrede in alle vormen te bevorderen. Met anderen en met God.
Vrede is overgave aan een God. Er is geen god dan God: dezelfde God als alle goden. Alle verschillen zijn er: rassen, uiterlijkheden, enz. Het geeft verder niet of je blank bent, Arabier, of zwart.
Het beste is het meest Godsbewuste, in christelijke thermologie: Vroomheid. Jihad is oorlog, het is de kleine strijd. De grote strijd is met jouw ego. Dat Overgeven aan God. Zelfdiscipline.
Stelling 2 Absolute vrijheid bestaat niet
Een Absolute Vrije staat? Wat we nu ervaren is een tijdelijk verblijf. De Ziel is eeuwig en zit opgesloten in dit tijdelijk leven. Alles vergaat. Alleen God blijft over en onze ziel gaat op naar God.
Dominee, Rob Dekker
Vrijheid vinden we belangrijk. Ook om te vieren, zie de bevrijdingsdag. We proberen het hoog te houden. In dit land proberen we elkaar de ruimte te geven. Christelijke traditie zegt dat God je als mens geschapen heeft om vrij en gelukkig te leven. Niet alleen voor jou, maar ook voor die ander. Soms is dat vervelend: die ander is niet altijd je beste vriend. Vrijheid, hoe wordt er mee omgegaan? ‘ik bepaal zelf wel hoe ik mijn leven leef.’ ‘ Carrière, ik heb mijn eigen ideeën.’ Christelijke traditie laat zien: betrek altijd weer die ander erbij!
De manier waarop IK mijn leven inricht heeft altijd meteen met de ander te maken.
Stelling 3 Vrijheid van meningsuiting
Dus bestaat het: Absolute Vrijheid?
Nog een voorbeeld, als ik fiets zie ik ook allemaal studenten fietsen met koptelefoons op. Oké. Maar is dat bevorderlijk om een goede samenleving te creëren?
Humaniste, Sibylle Eijs
Zij geeft humanistisch vormingsonderwijs op basisscholen en probeert op een simpele manier duidelijk te maken ’ wie ben ik?
Zij doet dat door middel van schrijven, tekeningen, spelletjes, etc. Wie is de ander, naast je. Wat is de wereld? Thema’s zijn o.a. natuur, verbondenheid, vrijheid, gelijkheid, redelijkheid.
‘ Humanist? Ik denk dat veel mensen humanist zijn’.
Stelling 4 Ambtenaren mogen homohuwelijken sluiten
‘ Misschien raar maar als humanist zeg ik alleen ’ God is in mij’
Pastoor, Coert Meijer
Vrijheid: dan denken we aan wat jij wilt, wilt hebben, bereiken. Dan de relatie met die ander. Beperkt die ander jou daarin?De ander wil ook wat bereiken en hebben. Is die ander iets wat jouw verlangen doorkruist, is die ander de grens van jouw vrijheid van dat moment? Mijn stelling heb ik de vorige paus horen uitspreken.
Stelling 5 Vrijheid is niet dat je kan doen wat je wilt maar is het recht om goed te doen.
Dit geeft invulling aan wat vrijheid is. Het geeft richting aan hoe je vrijheid kan gebruiken. Acuut. Waartoe: om goed te doen.
Een voorbeeld van een priester in een concentratiekamp: Maximiliaan Kolder.
In een concentratiekamp ben je absoluut niet vrij, het is een uiterste inperking van je vrijheid. Er werd daar gestolen en willekeurige mensen werden daarvoor geëxecuteerd. Er was een vader van 5 kinderen bij. De priester vroeg of hij de plaats van deze man mocht innemen. En dat gebeurde. Wat heeft dit met vrijheid te maken? Vrijheid om te doen wat goed is. Maximiliaan was daar vrij- in vrijheid toont zich wat goed is, in dit geval de plaats innemen van de huisvader.
Het gaat er dus niet om wat jij zou willen. Het gaat er om hoe wij als christenen God zien. Tot relatie zijn we geroepen.
De discussie
Hieronder een selectie van vragen en antwoorden relevant voor de non-dualistische visie.
Stelling 1: Onmogelijkheid is een mogelijkheid
Voor de bespreking werd er door allemaal blauw gestemd (mee eens) behalve 3 oranje, die het er dus niet mee eens waren.
Pia: jullie laten dus de mogelijkheid open dat er vrijheid kan zijn, dat is heel positief.
Vraag van leerling aan Pia. Hoe zouden we dat kunnen bereiken? En wat doet u er mee?
Goede vraag. Daar gaat het tenslotte om. Het wordt ook wel de weg naar jezelf genoemd en eigenlijk is het geen weg, dat zal ik uitleggen. Datgene wat iedereen zoekt: vrijheid, geluk, ontspanning zoekt hij buiten zichzelf in de Mode, Markt en Media. Dat is eindeloos zoeken. Heel vluchtig is het er even, je hebt het gevonden denk je en dan is het al weer voorbij. En dan komt er wel weer iets anders. Dat gaat eindeloos door. Iedereen is op zoek naar ruimte, vrijheid en geluk. Vrijheid is ook ruimte, is ook openheid. Men zoekt het buiten zichzelf i.p.v. ‘ nee, laat alles eens los en wat is er nu eigenlijk IN me te ontdekken’.
Zelf geef ik workshops op scholen: ontspanning en inzicht vanuit de advaitagedachte. Dan vraag ik wie ben je nu eigenlijk zelf. En laat hen dat zelf ontdekken via oefeningen: vanuit eigen ervaring dat de mens eigenlijk zelf-zijn is zonder spanningen. Wanneer je dat kunt doorzien kom je bij de kern van jezelf: rust, ruimte, vrede vrijheid en geluk. Het is in feite dus geen weggetje, alle weggetjes zijn immers op iets buiten jezelf gericht.
Je kan het ook wel herkennen via God, b.v. het goddelijke in je dat je kunt herkennen als vrij-zijn. Wel benadrukken we dan in Advaita dat het zonder vorm is.
Vraag van dhr. Fris Het is onmogelijk om de dood te overwinnen, wat zou daarop uw antwoord zijn?
Dat is ook iets wat je alleen maar zelf kunt ontdekken, maar dat kan pas als je werkelijk zou sterven dus daar is geen antwoord op.
Een meisje: Ik kan toch als meisje niet de dingen doen die een jongen kan. Dat is toch onmogelijk. Of vliegen als een vogel. En onmogelijk is ook dat iedereen het met elkaar eens is.
Pia: natuurlijk, maar dat is het materiele aspect. Natuurlijk kan ik dit glas water niet veranderen in een telefoon.
Nee, het gaat erom de mogelijkheid open laten dat er vrijheid kan zijn, voor alles en iedereen. Daar gaat het hier om. Het gaat niet om materiele dingen te veranderen.
Het gaat om de stelling, het onmogelijke is mogelijk: kan je die mogelijkheid open laten.
En over eens zijn met elkaar: Ieder neemt een standpunt in en ziet de wereld vanuit dat punt (verhaal van yogaleraar die zijn leerlingen een druppel water laat beschrijven, waarbij ieder een andere kleur ziet, afhankelijk van de plaats waar hij op een bepaald moment staat.)
Vraag meisje aan allen: een vraag over godsdienstoorlogen en vrede, het is denk ik onmogelijk. Er blijft altijd een wig tussen gelovigen en ik denk dat het over 200 jaar nog zo is.
Pastoor: in de jaren ‘ 60, de new-age, het aquariustijdperk, ik dacht toen nog een paar jaar en we zijn allemaal telepathisch. Dan kunnen we onbeperkt denken, dat is niet gebeurd. De vraag van jou is kun je leven met beperkingen/grenzen in je leven.
Nu ik ouder wordt, heb ik heb een stijve nek en zo meer. Mijn moeder is 87 en het duurt jaren voor haar om te herstellen van een gebroken arm. We lopen aan tegen fysieke beperkingen. Ik loop aan tegen ‘ onmogelijkheid is een mogelijkheid’ in het steeds minder kunnen. Een christelijke invulling daarvan is als ik ga zoeken in mezelf, als ik dan naar mezelf kijk. Sommige dingen kan ik uitstekend, sommige niet. Soms ben ik iemand die niet aardig gevonden wordt. Als ik in mezelf ga zoeken ontdek ik steeds meer dingen waar ik niet uit kom. Als ik hier hoor ‘ onmogelijkheid is een mogelijkheid’ en ik vind het heel sympathiek klinken, dan komt dat in mijn visie neer op ‘ Dat je eruit getrokken wordt, door andere mensen, en dan door God’. Voor mij gaat het weer om de relatie, de gemeenschappelijkheid, het meer mens worden.
Pia in antwoord op de vraag van het meisje: alle godsdiensten hebben van oorsprong dezelfde ideeën: Goedheid, Vrede, Liefde, Vredelievendheid. Maar het punt is dat het vaak alleen bij verhaaltjes blijft, en niet werkelijk in de Kern beleefd wordt. Zoals Jezus zei Heb Uw naaste Lief als Uzelve’. Als je alleen al daar maar bij blijft, dan zouden er geen oorlogen zijn.
Meisje: zolang er godsdiensten bestaan zijn er al oorlogen, hebben mensen daar ruzie om.
Pia: ja dat klopt. Dus: mensen zouden in eerste instantie beter kunnen kijken naar zichzelf. Naar hun ego’tjes. Want al die oorlogen komen door ego’tjes, macht en geld. Als deze dingen niet meer spelen zouden er geen oorlogen meer zijn. Daarom altijd: ga terug naar wie ben ik, kijk wie je werkelijk zelf bent. Dan gaat de rest vanzelf.
En nog even over wat de pastoor zei,’ het is niet altijd leuk bij mezelf’. Dat is nu de kern: a-dvaita, allemaal dezelfde kern zijn, goedheid of het goddelijke en daarnaast ook alle uiterlijkheden. Dat uiterlijke is niet de hoogste werkelijkheid, dat gaat zeg 86 jaar door en dan verdwijnt het weer. Er is iets heel anders aan de hand, wat veel meer is dan al die betrekkelijke dingen bij elkaar. Dat mag samen gaan.
Ander meisje: U zei (Pia) je moet bij jezelf beginnen. Maar hoe kun je andere mensen daarbij helpen? Ik kan wel zeggen, ik heb dit standpunt maar anderen kunnen wel denken, ik heb een ander.
Pia: precies! Dus kun je pas vanuit jezelf praten als je eerst bij jezelf gevonden hebt hoe dat werkelijk is. En dan gaat het vandaar uit vanzelf wel naar andere mensen. Goed gezien van jou.
Onderling ene meisje tegen andere, geeft alles kunnen jou een vrijheidsgevoel?
Nee, ik hoef niet alles te kunnen.
Pia: en dat is nu vrijheid.
Meisje tegen pastoor: dat verhaal van uw moeder, met haar beperkingen. Dat je een bepaalde vrijheid niet hebt. Waarom legt u haar de handen niet op?
Pastoor: u bedoelt dat ik mijn moeder moet genezen?
Meisje: ja, dat kan gebeuren. Dat is ook bij mij gebeurd. Ik was heel ziek en de pastoor heeft me zo genezen.
Pastoor: niet iedereen heeft dezelfde gaven.
Meisje: U bent toch door God uitgekozen om dit werk te doen
Pastoor: dan kom je op een ander punt terecht.
Meisje: als God er niet achter staat gebeurt het niet. Anders zouden mensen genezen van kanker.
( Luidruchtig gepraat)
Vervolgens wordt de stemming gehouden, gevraagd wie het eens is met stelling: ‘onmogelijkheid is een mogelijkheid’ . Iedereen steekt een blauw briefje op, allen zijn ze het er mee eens.
Stelling 2: Absolute vrijheid bestaat niet
Voor de discussie werd er met half blauw en half oranje op gestemd.
God dienen, dienstbaarheid aan God. Uit de discussie met de pastoor en de moslim, over goed doen.
Pia: als je wilt helpen dat is natuurlijk heel mooi. Dan is er de vraag waarom wil je helpen? Wil je goed gevonden worden, of is het helpen zonder te helpen. Dat je dat spontaan doet: bijvoorbeeld een kind dat struikelt dat help je direct opstaan zonder erover na te denken. Of is het helpen omdat je goed gevonden wilt worden want dan heb je wel weer met een ego te maken. In het verleden is het vaak gebeurd en zijn er mensen geholpen waarmee het helemaal niet goed is afgelopen.
Pastoor: maar er is toch ook een derde mogelijkheid. Je kunt iets goeds doen uit jezelf, je kunt iets doen om goed gevonden te worden, maar je kunt ook iets doen omdat je ontdekt hebt dat het de betere weg is.
Pia: voor wie?
Pastoor: voor de samenleving bijvoorbeeld.
Pia: wanneer gezien is: de ander ben je zelf ook, dan gaat dat vanzelf.
Meisje: ik ben hier op aarde gezet door God om goed te doen en dit te laten zien aan anderen
Jongen: ik doe en ik denk wat ik zelf wil, dat is absolute vrijheid, maar om andere mensen niet te kwetsen zijn er regeltjes die ik respecteer.
Ik ben hier voor mezelf om goed te doen en niet voor een hogere macht.
Dhr. Fris, kreeg vraag over 11 december. ……Ik kan het terugspelen, hoe verklaar je wat er in Ierland gebeurt enz.…
De bedoeling van het geloof wat Pia ook al gezegd heeft- van alle geloven trouwens- is om jezelf te verbeteren en de relaties te verbeteren omdat je jezelf verbetert en om je over te geven. En als je denkt alles zelf beter te weten kun je inderdaad zo’n egotrip gaan volgen.
Hier gaat het erom dat er een paar gekken in de wereld rond lopen en dat er mensen zijn die dat een goede zaak vinden. Als Bush het blijft hebben over de goeden en de slechten zullen er oorlogen blijven.
Dominee: …Er is altijd veel misbruik van godsdiensten gemaakt, dat is zo…Wat weten we eigenlijk over God, niemand heeft ooit God gezien. We proberen god een beetje tastbaar te maken door de dingen die we doen. Omgaan met elkaar, soms gaat het goed, soms helemaal fout. En zo ben je zoekend met elkaar bezig iets van God zichtbaar te maken. Soms heb je hem in het vizier, soms ben je hem kwijt. Zo kijk ik tegen godsdienst aan. Het helpt je om een gelukkig mens te worden en een gelukkige samenleving met elkaar te hebben. Ik heb moeite met die algemene beelden, godsdienst is dit of dat. Nee, er zijn moslims die geloven, christenen, mensen die niet geloven maar op dezelfde manier vanuit hele andere inspiratiebronnen bezig zijn met vrijheid en samenleving.
Wij kunnen mensen die godsdiensten misbruiken kritisch bekijken en bijstellen. Als je in God gelooft laat dat maar zien ook. Ook onderling moeten we dat doen en bepaal met elkaar dan maar bij wat je belangrijk vindt.
Meisje: de geloven onderling maken ook veel onderscheid. Van sommigen mag je als meisje geen broeken dragen of werken.
Dominee: er zijn verschillen in geloof, en die zijn heel belangrijk om te doorzien. Daar moet je ook rekening mee houden.
Jongen: er zijn mensen die lezen een bepaald zinnetje in de koran, maar er is onderling zoveel verschil in de Islam. Dan wordt juist dat zinnetje zo naar voren gehaald, terwijl de meeste mensen binnen de islam daar helemaal niet mee bezig zijn. ( Applaus)
Pia: ik had dat ook hoor, ik begreep het ook niet van al die geloven. Daarom ben ik niet-westerse filosofie gaan studeren op de Erasmus, ook de Islam. Ja, in de koran staan dingen daar wordt verschillend mee omgegaan. Het punt is het zijn allemaal verhaaltjes die door mensen worden doorverteld; alle mogelijkheden om er wat van te zeggen zijn er. Elke mogelijkheid is er.
Meisje: hoe komt het dat er in een land als Nederland toch zoveel verdeeldheid is?
Pia: er is veel niet-begrijpen. In de jaren ’50 kwamen er hier op het eiland donker gekleurde mensen die ansichten verkochten langs de deur. Ze werden achterna gelopen door de jongeren die probeerden ze aan te raken: of ze niet afgaven. Het gaat gewoon over niet-begrijpen. Dit werd beaamd door de dominee.
Stemming over de stelling: Absolute vrijheid bestaat niet, half blauw, half oranje.
Stelling 3 en 5 worden overgeslagen in verband met de tijd
Stelling 4 Ambtenaren hebben het recht te weigeren om homohuwelijken te sluiten.
Sibylle: als humaniste zeg ik, is weigering wel redelijk? Is er respect voor de mens ten aanzien van homo’s en hetero’s? Hoe is het dan met de gelijkheid, beschouwen we ze dan nog als gelijk? Als je verbonden bent met elkaar kan het niet zo zijn dat je weigert.
Mijn stelling: ik vind het heel moeilijk. Ik zie vrijheid, of laten we de redelijkheid voorgaan. Wat is het belangrijkste?
Stemming: veel weten het niet. Enkelen blauw en enkelen oranje.
Vraag van een meisje aan Pia, wat vindt u van de stelling?
Pia: vanuit de Advaita gezien het volgende: die kern van jezelf die is ook in diegene die zich als homo beschouwt, dat is in allen hetzelfde. Alleen de uiterlijke verschillen zijn waarneembaar. En vrijheid om te weigeren als ambtenaar? De mensen krijgen de regering die ze verdienen. Dus als de regering besluit dat het kan, dan is dat op dat moment zo. Dat is de vrijheid van het totaal. Die er in het geheel bestaat. En er is altijd wel een oplossing, altijd wel iemand die wil trouwen en/of inzegenen.
Jongen: er is vrijheid om goed te doen, en om homo te zijn. Wat is er niet goed aan om 2 mensen gelukkig te maken, dus door ze te trouwen?
Dhr. Fris: mensen mogen homoseksueel zijn maar waarom trouwen?
Jongen: wat is belangrijk? Als ze gelukkig zijn, net als een man en een vrouw dan trouwen ze.
Sibylle: als ambtenaar heb je de vrijheid te weigeren. En als stel kun je kiezen wie je trouwt. Er zijn altijd wel ambtenaren die homoseksuelen wel willen trouwen, richt je dan tot hen.
Meisje: als verpleger in een ziekenhuis mag je niet weigeren om euthanasie te plegen of kinderen in te enten ondanks je geloof. Ik vind ook dat een verpleger dat gewoon moet doen. En dat je daar niet iemand anders mee moet lastig vallen.
Dhr. Fris: islamitische huwelijken worden niet erkend in Nederland. Maar als homo’s mogen trouwen wordt dat wel erkend?
Meisje: in Turkije wordt het ook niet erkend als we daar willen trouwen. (Islamitisch huwelijk)
Dominee: deze stelling zou je kunnen spitsen in twee discussies
1 Ambtenaren die zeggen’ ik doe dat niet’, dat is mijn vrije keus
2 Homoseksuelen die willen trouwen, dat is ook een aparte discussie: waarom.
Als predikant zou ik er geen moeite mee hebben een homo stel in te zegenen. Ik haal dat uit de bijbel. Er wordt gezegd ( door de mensen) dat het niet mag, allerlei goddelijke sancties zouden ontstaan. Maar ik heb er moeite mee er zo tegen aan te kijken. Wat je ook bent, meisje, jongen, moslim, etc het gaat telkens over mensen. De kern van de bijbel gaat over mensen en menselijkheid. Mensen hebben mensen nodig. Oké, man en vrouw zijn geschapen. Maar er staat: je bent geschapen als beeld van God. Ik zie dat zo: dat je de Liefde probeert te bevorderen tussen mensen en dat de ruimte wil geven.
Jongen: 1 op de 5 mensen is homoseksueel, dus waarom zouden ze niet trouwen? Vraagt aan een heel christelijk meisje, hoe kijk jij er tegen aan?
Als ik ambtenaar ben en het niet wil, dan wil ik niet gedwongen worden want dan ben ik mijn vrijheid kwijt. Ik geloof dat elke christen een eigen relatie met God heeft, zoals ook een homo dat heeft.
Meisje: wet van homohuwelijken is er gekomen, als je voor die tijd ambtenaar was mag je weigeren, na die wet weet je ervan en moet je het gewoon doen.
Jongen: de paus is tegen homohuwelijken, hij verbiedt het gebruik van condooms. Waar is het respect? Als mensen dat nu willen.
Pastoor: als het je diepste overtuiging is: ik kan het niet, laat dan een collega het doen.
Als ik het toch moet doen, is dat dan oprecht vraag ik me af. Dan moet ik huichelen.
Als een ambtenaar het niet kan doen, laat dan een collega het doen.
Jongen: als jij mensen gelukkig wilt maken, als ik mensen gelukkig wil maken word ik daar zelf gelukkig van en dan moet je wel eens je eigen principes laten rusten.
Stemming over deze stelling:
Een paar blauwe ( mee eens) meer dan voor de discussie.
 
Dit verslag geeft een indruk van de discussie. Voor mij was het weer een indruk die ik opdeed op deze school van wat er zoal speelt bij jongeren. Bij deze groep jongeren was het heel verheugend te zien hoe ze elkaar in hun waarde lieten, bij zichzelf bleven en van daar uit ( ondanks verschillende geloven) de Liefde voor de ander, de kern, uitstraalden.