Verslag bijeenkomst projectgroep 'Jongeren: ontspanning en inzicht' op 13 mei 2006

Verslag: Pia de Blok

Inleiding Douwe Tiemersma
De projecten onder het Advaita Studiecentrum zijn tot stand gekomen mensen van onze groep die al jaren bezig zijn met de advaitabenadering. Zij kijken hoe ze hun ervaringen van non-dualiteit door kunnen laten werken in hun werksfeer, b.v. in het bedrijfsleven. Het is nuttig dat met mensen die in vergelijkbare situaties zitten bij elkaar te komen. Dat geldt ook voor degenen die werken met jongeren.
Uitgangspunt
Wanneer je zelf inziet waar het werkelijk om gaat, om ontspannen inzicht in de onbeperktheid van Zijn-Bewustzijn, dat spanningloosheid betekent, dan zie je ook hoe verdrietig het is dat jongeren zo in het lijden zitten. Dat hoeft helemaal niet. Dat is de basis om verder te gaan kijken. Wanneer je ziet dat er al het een en ander gedaan is en dat het een goed effect heeft, dan is het goed dat mensen bij elkaar komen om erover te praten over wat in concreto de mogelijkheden zijn. Er zijn ervaringen opgedaan in de praktijk, wanneer die uitgewisseld worden kunnen velen daar wat aan hebben. Grondslag van verder gaan met project 'Jongeren ontspannen en inzicht' is natuurlijk je eigen inzicht en je eigen ontspannen.

Belangrijkste element bij het werken met jongeren
Je eigen situatie is van doorslaggevend belang. Hoe meer er een sfeer van ruimte en non-dualiteit bij jezelf is, hoe gemakkelijker het werken met jongeren gaat. Technieken of methoden leveren wel iets op maar de kwaliteit van degene die met jongeren bezig is, is van veel groter belang. Natuurlijk zijn er woorden en suggesties, maar die zijn afhankelijk van jezelf. Hoe kun je anderen helpen als je zelf onder de spanning zit? In de mate waarin er ruimte en ontspanning is, werken deze door bij anderen..
Basis van de oefeningen
a) Ruimte van de zijnssfeer. b) Inzicht bewustzijn.
a) Het eigen zijn blijkt oneindig te zijn en dat is zelf te ervaren. Alle oefeningen om de jongeren meer ruimte te laten ervaren, zijn belangrijk.
b) Alleen oefeningen is niet genoeg. Ook bewustzijn zal erbij moeten zijn. Jongeren kunnen leren zichzelf te observeren en de processen van denken, voelen, aanspannen en ontspannen te herkennen. Wat betekent het om gespannen te ademen of de adem helemaal vrij te maken? Als ze dit hebben leren kennen, weten ze voor de rest van hun leven ze wat het inhoudt om in de spanning te raken en alles weer los te laten. Oriëntatieverschuivingen hebben ze leren kennen. Ook komt in het ervaren van ruimte het gevoel van ananda of gelukzaligheid op, gevoel van vreugde en geluk. Iedereen die in die sfeer komt vindt dat prachtig.
Wanneer het uitgestraald wordt door jezelf hoef je alleen maar iets te suggereren en het werkt door bij anderen. Dat gaat zich radicaliseren. Jongeren kijken niet op een analytisch gedragsmatige manier naar de lesgever, maar ze ervaren zijn of haar werking. Dan komt er meteen een effect. Meteen is er de werking van de interne kracht van de woorden, van de kwaliteit van sfeer die er heerst. Dit hangt af van de sfeer waarin je zelf aanwezig bent. Is de eigen sfeer ruim en helder, dan kan daarin alles op een goede manier verlopen, ook de oefeningen. Koppel steeds je aandacht terug naar jezelf en laat het ruim worden: de heldere ruimte is een sfeer die ongedeeld is. Daarin gaat alles vanzelf.

Korte bespreking van de inleiding door de deelnemers
Er is verschil van benadering tussen jongere kinderen en die van 18 jaar. Natuurlijk zul je je aanpak aanpassen, maar de basis is steeds hetzelfde. Kinderen dingen duidelijk maken ook op een rationele manier laat het inzicht toenemen. Een 18-jarige heeft al meer bagage om los te laten dan een jong kind. Een deelnemer merkt op: 'Hoe ouder, hoe moeilijker het wordt; het stapelt zich maar op.'
Punt blijft: afstemmen op de mensen die er zijn en wanneer het werkelijk open is bij jezelf is dat een directe ervaring bij de ander, ook al weten ze niet waar het om gaat.
Pia noemt het voorbeeld van een klas die in een klein lokaal op de grond ging liggen, vlak naast elkaar, 'als sardientjes' merkte hun juf op. Pia dacht: 'Wat kan dit worden'. Automatisch liep ze even tussen de kinderen door. Ze legden als vanzelf hun handen op de buik en deden de inslaapoefening mee. Een paar sliepen zelfs in. Juf: 'Het maakte niet uit hoeveel er waren'.
Douwe: 'Het hangt dus van jezelf af, hoe je de zaken presenteert, van de wijze waarop je daar bent. Dát werkt. Want alleen aangeleerde oefeningen overdragen, dat werkt niet' .
Een deelneemster, kinderyogadocente, merkt op: 'Hoe meer je er zelf iets mee wil, hoe meer weerstand je krijgt en voelt, en als je bezig bent moet je zelf ook wel door naar binnen'. Douwe: 'Als je al zelf helemaal naar binnen bent gegaan, heb je veel minder last van problemen. En: doe een beroep op hun eigen ervaring en niet op hun denken. Ze kunnen zelf de dingen ervaren. Oriënteer je daarop. Hoe zit het met jezelf. Spreek vanuit eigen ervaring. Zet je les ervaringsmatig op, dán wordt het stil.'
Pia: 'Niets hoeft. Het mag ook gewoon in de soep lopen. Ze moeten al zoveel.' 'Dat geeft ruimte,' merkt een deelneemster op.

Workshop
De verslagen van enkele deelnemers van de workshop zijn op elders op de website te vinden.

Bespreking van de ervaringen van de workshop
Aan het einde van de les was er een periode stilte. Een deelnemer: 'Hoe gaat dit met kinderen?' Pia: 'Met hen doe ik het korter.' Een leerkracht die al een les op school heeft meegemaakt: 'Alles volgde elkaar snel op, voor mij te snel. Maar ik merkte dat de kinderen toen het geweldig vonden. Die zitten in dat tempo. Dat was mijn ervaring wat betreft tijd'. Een leerkrachtvan een andere school beaamt het: 'Ja, als de bel niet was gegaan hadden we makkelijk nog een half uur door kunnen gaan.' Een andere deelnemer merkt op: 'Kinderen kunnen misschien best die snelheid hebben en volgen. Die twijfel zal een eigen invoelen zijn.'
Een andere deelnemer vindt dat het herhaald zou moeten worden om het goed te kunnen reproduceren. Pia: 'Dat is nu juist waar ik voor sta: dat scholen dit vaker en regelmatig aanbieden.'
Deelnemer: 'Voor ADHD kinderen zou dit zo goed zijn. Dat het niet beseft wordt is zo verdrietig, vooral als je weet dat het kan, zonder medicijnen!' Mindfulness komt nu op, waarvan de oefeningen wel wat van verschillen. Jammer dat er wat foutjes in zitten (Pia).
Deelnemer: 'Het kan heel nuttig zijn. De leerkracht kan het de volgende dag herhalen en soms wat van die oefeningetjes doen.' Pia: 'Het is soms moeilijk om het op scholen aan te bieden. Ik krijg reacties zoals 'we doen het zelf al', 'het beleid staat niet toe dat we iemand van buitenaf nemen'. Het is de ervaring dat het altijd wel werkt. De ervaringen zijn altijd achteraf heel positief'. Zoals een jongen van 17 uitdrukte: 'Alles lijkt ineens veel makkelijker'. Een andere deelnemer: 'Ik geef 1 uur yogales op school. Het is moeilijk om de leerkrachten te motiveren: uren, geld, ruimte. Het beste is misschien om het eerst de leerkrachten zelf aan te bieden voor wie dat wil.' Deelnemer: 'Kinderen kunnen de les raar vinden. Ze moeten soms een drempel over. Maar ik geef yoga aan kinderen en ze vragen zelf of het niet iedere dag kan. Zo heerlijk vinden ze het. In Zwitserland hebben ze op een school met een groep 3 maanden elke ochtend de zonnegroet gedaan. Ze zaten veel beter in hun vel en hun prestaties waren veel beter dan diegenen die niet mee hadden gedaan.'

Ideeën, plannen, mogelijkheden
Velen hebben interesse getoond. GGD, JGZ, Onderwijsinspectie, politie, Bureau Halt, medewerkers van jongeren-websites, tijdschrift Educare, verslaggevers van kranten, leerkrachten, ouders, etc. - zie ook de verslagen elders op de website. Allemaal zijn ze het erover eens dat er ontzettend veel problemen bij jongeren voorkomen, dat er zeker meer ontspanning bij de jeugd moet komen en dat problemen niet opgelost kunnen worden in een veld van spanning. Ze zijn het erover eens dat ze eerst eens mét de jongere zich zouden moeten ontspannen en van daaruit te kijken wat de oplossing van de problemen is. Een agente zei: 'Goed dat er ook eens op een andere wijze naar de problemen van jongeren wordt gekeken.'

Samenvatting
* Contact leggen met de Pabo.
* Aanbieden aan scholen, aan leerkrachten en/of leerlingen.
* Gemeente Gouda zal het meenemen bij de eerste bespreking van de directeuren van de hogere scholen.
* Blad Educare heeft een artikel toegezegd.
* Jongerenwebsites nemen workshops-aankondigingen graag op; ze zien ook de noodzaak ervan in.
* Algemeen Dagblad en streekkranten: idem dito.
* In eigen Praktijk korte cursussen geven aan kinderen voor ouders die het belang ervan in zien.
* Ouderraad op scholen inlichten van de mogelijkheid of lezingen op ouderavonden geven.
* Een school motiveren waarop gedurende een periode lessen gegeven worden aan eenzelfde groep en de resultaten door een student laten beschrijven, projectje/onderzoek (Pabo of Hogeschool Rotterdam Verpleegkunde, ID-college,Gouda; jongerenopleiding Werken met kinderen). 'Wij willen een onderzoek doen; willen jullie eraan meewerken?'
* Idee: Maatschappelijk werkers op middelbare scholen een paar keer per jaar met groepjes kinderen dit laten doen. De maatschappelijk werker doet hard haar best het door te geven op scholen.
Tot besluit zei een deelnemer: 'In Amerika vertelde een professor dat een jongetje drie soorten pillen kreeg: één om tot rust te komen, één om op te peppen en nog een derde om bijwerkingen van de eerste twee te voorkomen. Het zou erg zijn als hier ook zulke toestanden zouden komen.'